1. Trang chủ
  2. THÔNG TIN KHOA HỌC
  3. NGÀNH CÔNG NGHỆ BÁN DẪN - TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN (HCMUS)

NGÀNH CÔNG NGHỆ BÁN DẪN - TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN (HCMUS)

Thứ Hai, ngày 22/04/2024 12:00

Bài viết cung cấp các thông tin cho các các tài năng tương lai về ngành Công nghệ bán dẫn, học ngành Công nghệ bán dẫn ra trường làm công việc gì?, các công ty bán dẫn hiện tại ở Việt Nam, các cơ hội nghề nghiệp, thu nhập, du học, xuất ngoại, và phương thức tuyển sinh của trường để giúp bạn trở thành Tân sinh viên ngành Công nghệ bán dẫn trường Đại học Khoa học tự nhiên, ĐHQG-HCM.

Tổng quan ngành Công nghệ bán dẫn

Chuỗi cung ứng ngành Công nghệ bán dẫn bao gồm nghiên cứu và phát triển (R&D), sản xuất chip, đầu vào sản xuất chip và phân phối.

+ Hoạt động nghiên cứu và phát triển thông báo cho từng bộ phận của chuỗi cung ứng chất bán dẫn bằng cách thúc đẩy các công nghệ nền tảng.

+ Hoạt động sản xuất chip có thể được phân loại theo các mô hình sau: nhà sản xuất thiết bị tích hợp (IDM), cơ sở sản xuất chip, cơ sở đúc, thử nghiệm và lắp ráp bán dẫn (OSAT) thuê ngoài. IDM tích hợp thiết kế, chế tạo, lắp ráp, thử nghiệm và đóng gói (ATP) chip vào trong nhà máy và bán chip.

Tuy nhiên, hầu hết các công ty Mỹ đều chuyên về một phần của quy trình sản xuất chip. Các cơ sở của Fabless bán chip và tiến hành thiết kế chip, đồng thời mua dịch vụ chế tạo từ các cơ sở đúc và dịch vụ ATP từ các cơ sở OSAT.

Hội thảo phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực công nghệ bán dẫn

+ Đầu vào của sản xuất chip bao gồm: tự động hóa thiết kế điện tử (EDA) và sở hữu trí tuệ cốt lõi (IP), thiết bị sản xuất bán dẫn (SME) và vật liệu. Trong giai đoạn thiết kế sản xuất: các kỹ sư và nhà công nghệ sử dụng phần mềm EDA để tạo ra các thông số kỹ thuật, thiết kế logic và thiết kế vật lý của chip. Giai đoạn sản xuất sử dụng thiết bị sản xuất bán dẫn (SME), các hệ thống máy móc phức tạp và chuyên dụng cao, để tạo ra các tấm (wafer) bán dẫn. Giai đoạn sản xuất này thường đòi hỏi kỹ sư có kỹ năng và được đào tạo tại chỗ nhiều hơn. Dịch vụ ATP bao gồm việc cắt các tấm bán dẫn thành các chip riêng lẻ và đóng gói các chip thành phẩm. Dịch vụ ATP đòi hỏi cần các thiết bị máy móc sản xuất bán dẫn (SME) và sử dụng các kỹ sư có kỹ năng tương tự như  giai đoạn sản xuất.

Ký kết hợp tác đào tạo và nghiên cứu về lĩnh vực Công nghệ bán dẫn

Học ngành Công nghệ bán dẫn ra trường làm công việc gì?

Theo báo cáo hiệp hội bán dẫn Hoa kỳ với số liệu cung cấp bởi Oxford Economics, cho biết rằng vào năm 2030 sẽ thiếu hụt lao động trong mảng sản xuất chế tạo (manufacturing) và thiết kế (design) với số lượng là 67.000 lao động. Trong đó sẽ thiếu khoảng 27.300 kỹ sư, 26.400 kỹ thuật viên, và 13.400 nhà khoa học máy tính. Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư ước tính đến năm 2030 Việt Nam cần khoảng 15.000 kỹ sư thiết kế, 35.000 kỹ sư làm việc trong các nhà máy sản xuất chip bán dẫn; đồng thời sẽ tạo ra 154.000 việc làm gián tiếp, đóng góp 360.000 tỷ đồng vào GDP.

Công việc cụ thể của các kỹ sư, kỹ thuật viên, nhà khoa học máy tính trong ngành công nghệ bán dẫn được mô tả như sau.

  • Công việc liên quan đến sản xuất chế tạo (manufacturing):  

 + Chế tạo bán dẫn (Semiconductor fabrication) đề cập đến quy trình sản xuất silicon (front-end) chip trong nhà máy bán dẫn. Giai đoạn back-end sản xuất vi mạch bán dẫn để lắp ráp, kiểm tra và đóng gói (ATP).

+ Sản xuất máy móc bán dẫn (Semiconductor machinery) đề cập đến việc sản xuất các thiết bị chuyên dùng trong chế tạo vi mạch bán dẫn.

  • Công việc liên quan đến thiết kế vi mạch bán dẫn:

+Thiết kế bán dẫn (semiconductor design) đề cập đến quá trình phức tạp để xây dựng một mô hình máy tính của một con chip mới, đảm bảo nó không có lỗi và đáp ứng các quy tắc thiết kế cần thiết cho quá trình sản xuất.

+Tự động hóa thiết kế điện tử (Electronic Design Automation-EDA) đề cập đến việc lập trình và hỗ trợ các công cụ phần mềm chuyên dụng được sử dụng trong thiết kế vi mạc bán dẫn.

  • Công việc liên quan đến kỹ thuật viên bán dẫn (Semiconductor technicians): vận hành, bảo trì và khắc phục sự cố thiết bị được sử dụng trong sản xuất linh kiện bán dẫn.
  • Công việc liên quan đến các kỹ sư bán dẫn (Semiconductor engineers): nghiên cứu, phát triển và cải tiến các thiết bị bán dẫn cũng như quy trình sản xuất chế tạo, đóng vai trò quan trọng trong đổi mới cả chế tạo và thiết kế chip.
  • Công việc liên quan đến các nhà khoa học máy tính bán dẫn (Semiconductor computer scientists): áp dụng các nguyên tắc và thuật toán tính toán để thiết kế và phát triển các giải pháp phần mềm và phần cứng cho các hệ thống và công nghệ dựa trên chất bán dẫn, chủ yếu trong lĩnh vực thiết kế chip. 

Các công ty vi mạch bán dẫn hiện tại ở Việt Nam

Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Hoa Kỳ-Việt Nam thừa nhận tiềm năng trở thành một đối tác quan trọng trong thị trường bán dẫn, tập trung phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực này với nguồn tài trợ ban đầu là 2 triệu USD từ chính phủ Hoa Kỳ. Ngành bán dẫn Việt Nam không chỉ giới hạn ở lĩnh vực sản xuất. Với hơn 5.000 kỹ sư thiết kế chip, Việt Nam đang dần khẳng định sự hiện diện của mình trong giai đoạn sản xuất chất bán dẫn quan trọng này. Chuyên môn ngày càng tăng này mở ra cơ hội cho đất nước đóng một vai trò quan trọng hơn trong ngành bán dẫn toàn cầu, vượt ra ngoài việc lắp ráp và thử nghiệm để thiết kế và đổi mới. Ngành bán dẫn của Việt Nam đang thu hút sự quan tâm đáng kể từ các công ty lớn trong những năm gần đây. Trong khi nó vẫn đang phát triển, một số công ty chủ chốt và nhà sản xuất bán dẫn lớn ở Việt Nam bao gồm:

+ Sự hỗ trợ của Chính phủ đối với ngành Công nghiệp bán dẫn Việt Nam đang xây dựng chiến lược phát triển và kế hoạch phát triển nguồn nhân lực, cùng với các quy định, chính sách, cơ chế phù hợp để thu hút các nhà sản xuất và thiết kế chất bán dẫn hàng đầu thế giới đến nước này. Ưu đãi thuế cũng được thực hiện như một ý chí mạnh mẽ của chính quyền Việt Nam nhằm thu hút các công ty nước ngoài.

+ Intel Products Vietnam: Intel có sự hiện diện đáng kể tại Việt Nam, với nhà máy đặt tại Khu Công nghệ cao Sài Gòn, Thành phố Hồ Chí Minh. Công ty tham gia vào các giai đoạn lắp ráp và thử nghiệm sản xuất chất bán dẫn và mở rộng sản xuất trong tương lai.

+ Samsung Electronics Việt Nam: Samsung, gã khổng lồ công nghệ toàn cầu, đã đầu tư vào nhiều cơ sở khác nhau tại Việt Nam, bao gồm cả các nhà máy sản xuất điện thoại thông minh. Mặc dù không chỉ tập trung vào chất bán dẫn, hoạt động của họ tại Việt Nam vẫn đóng góp cho ngành công nghiệp địa phương.

+ Tập đoàn FPT: FPT đã đầu tư mạo hiểm vào lĩnh vực bán dẫn với công ty con là FPT Semiconductor. Họ đang tham gia vào nghiên cứu, phát triển và thiết kế chất bán dẫn.

+ Hanmi Semiconductor: thành lập chi nhánh tại Việt Nam, đặc biệt là ở tỉnh Bắc Ninh, đóng một vai trò quan trọng trong sản xuất thiết bị bán dẫn.

+ Infineon Technologies AG: tập đoàn bán dẫn khổng lồ Infineon Technologies của Đức đã mở rộng hoạt động tại Việt Nam và thành lập nhóm phát triển chip tại Hà Nội, góp phần phát triển giải pháp bán dẫn cho hệ thống điện và IoT.

+ CoAsia: công ty thiết kế chất bán dẫn của Hàn Quốc, đã thành lập cửa hàng tại Hà Nội, Việt Nam.

+ Amkor Technology: công ty thử nghiệm và đóng gói chất bán dẫn lớn đã có mặt tại tỉnh Bắc Ninh, Việt Nam.

+ Các công ty về thiết kế vi mạch bán dẫn, thiết kế vật lý:  có hơn 50 công ty vi mạch tại Việt Nam, như Intel VN (Mỹ) Renesas VN (Nhật), Ampere Computing (Mỹ), Marvel VN (Mỹ), Synopsys VN (Mỹ), BridgeTek (Đài Loan), Faraday VN (Đài Loan), Sabil Semiconductor (Mỹ), Hanatec (VN – Hàn Quốc), SNST Finger VN (Hàn Quốc), Savarti (VN – Mỹ), Uniquify VN (Mỹ), MicroChip VN (Mỹ), ... 

Các công ty vi mạch bán dẫn tại TP.HCM

Tại sao chọn học ngành công nghệ bán dẫn?

Các lý do hàng đầu để chọn học ngành Công nghệ bán dẫn, Trường ĐH Khoa học tự nhiên, ĐHQG-HCM:

+Cơ hội nghề nghiệp tốt, mức lương cao.

+Cơ hội xuất ngoại mà không cần lo lắng về chi phí.

+Cơ hội du học, làm việc tại nước ngoài, học bổng du học sau khi tốt nghiệp.

Một cơ sở thực tập cho sinh viên ngành Công nghệ bán dẫn trị giá hàng trăm tỷ đồng

Trong những năm qua,Trường Đại học Khoa học Tự nhiên-ĐHQGHCM với uy tín quốc tế về chất lượng giáo dục và khoa học công nghệ đã được xếp hạng trong tốp 1000 trường đại học hàng đầu thế giới đã chứng minh sự đảm bảo cơ hội giành được học bổng du học toàn phần bậc Thạc sĩ, Tiến sĩ sau khi tốt nghiệp. Học bổng ngoài trang trải sinh hoạt phí còn có thể tiết kiệm, cơ hội trải nghiệm môi trường văn hóa nước ngoài, văn hóa sống và làm việc của các nước công nghiệp hóa. Cơ hội được học tập với các giáo sư hàng đầu thế giới, nhân lực chất lượng cao ở trong nước và nước sở tại. Cơ hội thu nhập với mức lương hàng ngàn USD/tháng tại Đài Loan, Hàn Quốc, Nhật Bản.

Thiết bị đo kiểm chíp bán dẫn phát quang sau khi đóng gói

 

Phương thức xét tuyển: xem tại đây

Tài liệu tham khảo

[1] ECOnorthwest and Dr. Wilfred Pinfold , “Semiconductor Workforce & Talent Assessment” Final Report January 2024.

[2] The Semiconductor Industry Association, and Oxford Economics, “ASSESSING AND ADDRESSING THE LABOR MARKET GAP FACING THE U.S. SEMICONDUCTOR INDUSTRY”, Report, July 2023.

[3] Source of Asia “Vietnam’s Evolving Semiconductor Scene Unveiled”, Nov, 2023.