“Người ngoài hành tinh” Ramanujan hay nhà toán học tự học thiên tài

“Người ngoài hành tinh” Ramanujan hay nhà toán học tự học thiên tài

1.Một công thức lạ…

Ngày 31 tháng 1 năm 1913, nhà Toán học G.H. Hardy, giáo sư tại trường Đại học Cambridge, London, nhận được một phong thư khá dày, trong đó trang đầu là trang tự giới thiệu và 9 trang sau chứa chi chít công thức Toán, từ một địa chỉ nào đó ở tận miền nam Ấn-Độ xa xôi. Tác giả bức thư tự giới thiệu như sau:

“Thưa ông,

Tôi xin phép được tự giới thiệu tôi là thư ký kế toán hãng Port Trust ở bến cảng Madras, lương 20 bảng Anh một năm. Bây giờ tôi được 23 tuổi,…vân vân.”

Tiếp theo là 9 trang với hàng trăm công thức Toán, có công thức nhà Toán học Hardy biết là đúng, có công thức nhà Toán học chưa thấy bao giờ, không có một lời chứng minh hoặc giải thích nào đi kèm cả. Cuối thư có những hàng sau đây:

“Tôi nghèo, nếu ông tin tưởng ở giá trị những gì của tôi viết ở đây, tôi muốn nhờ ông cho công bố chúng. Tôi hoàn toàn tin tưởng ở những lời hướng dẫn của ông. Tôi xin lỗi đã làm phiền ông.”

Ngoài chuyện là có quá nhiều công thức lạ, nhưng chuyện đáng ngạc nhiên nhất là khởi đầu mấy trang Toán có công thức sau đây:

phần tiếp theo của bài viết....